“สิวเสี้ยน” (Trichostasis Spinulosa) หรือ “ต่อมไขมัน”
สิวเกิดขึ้นจากสภาพผิว พฤติกรรมรวมทั้งพันธุกรรม คนมีสิวไม่ได้หมายความเป็นกลุ่มคนที่ไม่รักษาความสะอาด แต่อาจเกิดจากผลกระทบหลายอย่างในการใช้ชีวิตประจำวัน เช่น อาหาร การสัมผัสแสงแดด ฮอร์โมนในร่างกาย หรือความเครียด
สิวมีอยู่ด้วยกันหลายชนิด วันนี้เราอยากพูดถึงสิวเสี้ยนกับสิวต่อมไขมัน ที่หลายคนนิยมในการรีดหัวสิวออกมาจนทำให้เกิดการอักเสบ
ความแตกต่างระหว่างสิวเสี้ยนและต่อมไขมัน
สิวเสี้ยน (Trichostasis Spinulosa)
เกิดจากความผิดปกติของรูขุมขนทำให้มีสิ่งอุดตันในรูขุมขน (follicle) ทั้งจากฮอร์โมน เหงื่อ เครื่องสำอาง ผลิตภัณฑ์บำรุงบางชนิดและเซลล์ผิวที่ตายแล้วจนเกิดเป็นจุดดำ มีหนาม หรือขนยื่นออกมา โดยมากมักพบบริเวณหน้าผาก แก้ม คางและปลายจมูก
สิวเสี้ยนเป็นแบบไหน
เราสังเกตสิวเสี้ยนได้จากการที่เห็นรูขุมขนสีเข้มกว่าบริเวณอื่นและมีเส้นขนเล็กๆ ออกมาจากรูขุมขนนั้น บางรายอาจมีอาการคัน รูขุมขนอักเสบ
อะไรเป็นสาเหตุให้เกิดสิวเสี้ยน
- ขนอ่อนมีมากในรูขุมขนและไม่หลุดไปตามอายุของมัน ทำให้ขนอ่อนเหล่านั้นรวมตัวกับเซลล์ผิวหนังที่ตายแล้ว คราบไคล ฝุ่นละออง ฯลฯ จนเกิดเป็นสิวเสี้ยนอุดตันในบริเวณที่มีปัญหา
- ฮอร์โมนในร่างกายกระตุ้นให้ต่อมไขมัน (sebaceous glands) ให้ผลิตไขมันออกมามากจนทำให้รูขุมขนขยายตัว เป็นหลุมกว้างขึ้นอย่างเห็นได้ชัด และนั่นจึงทำให้สิ่งสกปกรกต่างๆ อุดตันได้อย่างง่ายดาย
- แบคทีเรีย (P Acnes) ต้นเหตุที่ทำให้กรดไขมันอิสระเกิดขึ้นมากจนเกิดการอุดตันในรูขุมขน
- อาหารบางชนิด เช่น อาหารที่มีไขมันสูง ของหวาน
เลือกครีมบำรุง ครีมล้างหน้ายังไงป้องกันไม่ให้เกิดสิวเสี้ยน
- เลือกใช้ผลิตภัณฑ์ทที่มีส่วนผสมของ salicylic acid และ glycolic ช่วยผลัดเซลล์ผิว
- เลือกใช้ผลิตภัณฑ์กลุ่มวิตามินเอ ช่วยละลายหัวสิวและผลัดเซลล์ผิว
- เลือกใช้ผลิตภัณฑ์ที่มีส่วนผสมของ AHA หรือ BHA ในการกระตุ้นการผลัดเซลล์ผิว
ขั้นตอนบำรุงผิวหน้า ลดปัญหาสิวเสี้ยน
- ล้างหน้าทุกครั้งหลังตื่นนอนและก่อนนอน
- ทำความสะอาดผิวหน้า ล้างเครื่องสำอาง ครีมกันแดดด้วยคลีนซิ่ง (ที่เหมาะสมกับสภาพผิว)
- หลีกเลี่ยงผลิตภัณฑ์ที่มีส่วนประกอบของ oil
- สครับผิวสัปดาห์ละ 1 ครั้ง กระตุ้นการผลัดเซลล์ผิว ลดการอุดตัน
- บำรุงผิวด้วยครีม โลชั่นที่มีประสิทธิภาพในการกระชับรูขุมขน และลดการเกิดสิว
ต่อมไขมันอักเสบ
เกิดจากผิวหน้ามันมากกว่าปกติ เนื่องจากต่อมไขมันทำงานหนักในการผลิตน้ำมันมากเกินไป จนทำให้เกิดการอุดตัน เป็นตุ่มนูนสีโทนเหลือง ขนาด 2-3 มิลลิเมตร พบได้บ่อยบริเวณหน้าผาก แก้ม จมูก
อะไรเป็นสาเหตุที่ทำให้ต่อมไขมันโต
- ฮอร์โมนแอนโดรเจน หรือฮอร์โมนเพศชาย กระตุ้นให้ต่อมไขมันผลิตน้ำมันออกมามากเกินไป
- พันธุกรรม
- การเปลี่ยนแปลงของวัย
- แสงแดด
- การรับประทานยาบางชนิด
- การรับประทานอาหารที่มีแป้ง ไขมัน น้ำตาล อาหารเผ็ด อาหารมัน
ต่อมไขมันมีลักษณะคล้ายถุงขนาดเล็กโดยมักมีขนหนึ่งเส้น หรือมากกว่าก็ได้ โดยมากเราจะเห็นต่อมไขมันบริเวณเปลือกตา ริมฝีปาก มุมปาก อวัยวะสืบพันธุ์ สิวอุดตันเกิดจากไขมันส่วนเกินที่มีมากเกินไปและผสมรวมตัวกับเซลล์ผิวที่ตายแล้ว คราบเหงื่อและสิ่งสกปรกต่างๆ จนทำให้ติดค้างในรูขุมขน
ไม่ว่าจะเป็นสิวชนิดไหน สิวผด สิวเสี้ยนหรือแม้แต่การเกิดต่อมไขมันอักเสบ ทางที่ดีที่สุดควรหลีกเลี่ยงการกด รีดด้วยตัวเอง แต่ควรรักษา ดูแลอย่างถูกวิธี สำหรับสิวเสี้ยน หรือต่อมไขมันนั้น การผลัดเซลล์ผิว ดูแลผิวหน้าด้วยครีมบำรุงอย่างถูกต้อง รวมถึงการเลือกใช้ครีมกันแดดและทำความสะอาดผิวหน้าให้สะอาดหมดจน จึงเป็นหนึ่งในวิธีการดูแลผิวให้สิวลดน้อยลงได้นั่นเอง